Skip to main content

Ημερολόγιο Ανάπτυξης

Τα βρέφη στον ενδέκατο μήνα

Τα βρέφη στον 11ο μήνα έχουν έντονη διάθεση για ανακαλύψεις και εξερευνούν ακούραστα τον κόσμο ατενίζοντας το μέλλον. Παράλληλα, εξασκούν τις γλωσσικές τους δεξιότητες και αντιγράφουν τις συμπεριφορές της μαμάς και του μπαμπά. Αυτό σημαίνει ότι τα βρέφη στον 11ο μήνα κρατούν στο αυτί τους το «τηλέφωνο», ανακατεύουν με ανυπομονησία κατσαρόλες-παιχνίδια και κάνουν γκριμάτσες στα παιχνίδια με τους γονείς, τον παππού και τη γιαγιά ή τα αδέλφια. Σας παρουσιάζουμε συνοπτικά πώς μπορείτε να υποστηρίξετε το μωρό σας στον 11ο μήνα.

Η ανάπτυξη του μωρού σας

Τα βρέφη στον 11ο μήνα είναι πραγματικοί στρόβιλοι καθαρής ενέργειας. Χρειάζονται πολύ ελεύθερο χώρο για να εξερευνήσουν ό,τι μπορούν να φτάσουν μπουσουλώντας. Ταυτόχρονα, έχουν ανάγκη τη στενή επαφή και είναι πανευτυχή όταν επιστρέφουν στην αγκαλιά της μαμάς και του μπαμπά. Η φάση του άγχους για τους ξένους έχει τελειώσει για ορισμένα βρέφη, ενώ άλλα, ακόμη και στους έντεκα μήνες, προτιμούν να κρύβονται από τους ανθρώπους που δεν γνωρίζουν. Σε ηλικία περίπου 10 μηνών, το μωρό σας:

  • \αρθρώνει τις επόμενες λεξούλες του,
  • συνεχίζει να εξασκεί τη λαβή «τσιμπίδα»,
  • θέλει να εξερευνά τον κόσμο μέσα από παιχνίδια με έντονη κίνηση,
  • μιμείται τη μαμά και τον μπαμπά στην καθημερινή ζωή και θα επαναλαμβάνει ό,τι κάνουν εκείνοι.
     

Σωματικές αλλαγές στο μωρό σας

Ίσως έχετε ήδη παρατηρήσει ότι, σε σύγκριση με το υπόλοιπο σώμα, το κεφάλι του μωρού σας δεν δείχνει πια τόσο μεγάλο. Το στρογγυλό μωρουδιακό προσωπάκι του φαίνεται πιο μακρύ και η κοιλιά, τα χέρια και τα πόδια του δείχνουν κάπως πιο λεπτά· ωστόσο, συνεχίζει να παίρνει βάρος σταθερά και να γυμνάζει τις απαραίτητες μυϊκές ομάδες όταν μπουσουλάει, ανακάθεται και τραβά το σώμα του σε όρθια θέση, προκειμένου σύντομα να μπορέσει να περπατήσει μόνο του.

Ορόσημα

Βάρος περίπου 8.700 έως 9.400 γραμμάρια, δηλαδή αύξηση του βάρους κατά περίπου 300 γραμμάρια μηνιαίως
Ανάπτυξη αύξηση του μήκους σε περίπου 72 έως 81 εκατοστά·
περίμετρος κεφαλής μεταξύ 43 και 49 εκατοστών
Ήχοι το βρέφος λέει τις πρώτες λέξεις· η γλωσσική κατανόηση εξελίσσεται σταθερά
Κινητική λειτουργία εξασκείται στη λαβή «τσιμπίδα»·
σηκώνεται από τα τέσσερα σε όρθια θέση· κάνει τα πρώτα πλάγια βήματα σε όρθια θέση· κρατά το κύπελλο και με τα δύο χέρια και το φέρνει στο στόμα του.

Στον 11ο μήνα το μωρό σας πιθανώς φοράει μέγεθος ρούχων 80, αλλά μπορεί να του ταιριάζει και το μέγεθος 86. Ορισμένα βρέφη είναι ακόμη αισθητά μικρότερα, ενώ άλλα έχουν φτάσει στο ανώτερο όριο της καμπύλης ανάπτυξης που αντιστοιχεί στην ηλικία τους. Ωστόσο, όσο το μωρό σας συνεχίζει να μεγαλώνει, αποκλίσεις μερικών εκατοστών ή έως και μισού κιλού θεωρούνται φυσιολογικές. Μάθετε περισσότερα για το μήκος και το βάρος των βρεφών. 

Συναισθηματικές και κινητικές αλλαγές στο μωρό σας

Λίγο πριν κάνουν τα πρώτα τους βήματα χωρίς υποστήριξη, τα βρέφη δείχνουν πολλές φορές ιδιαίτερη προσκόλληση και επιζητούν έντονα τη στενή επαφή με τα πρόσωπα που ασκούν τη φροντίδα τους. Θέλουν να τα κρατάτε και να τα κουβαλάτε στην αγκαλιά σας πιο συχνά. Αυτή η σημαντική επόμενη αναπτυξιακή φάση σηματοδοτεί συνήθως ένα ακόμη βήμα προς την αυτονομία – και γι' αυτό το μωρό σας πρέπει να αισθάνεται ιδιαίτερα μεγάλη σύνδεση και ασφάλεια με τους αγαπημένους του ανθρώπους.

Την ίδια στιγμή είναι αεικίνητο και, αν δεν έχει ήδη αρχίσει να το κάνει, είναι βέβαιο ότι τώρα πια θα τραβήξει το σώμα του επάνω σε όρθια θέση. Εξασκείται παντού και διαρκώς σε αυτό το κατόρθωμα. Όπως καταλαβαίνετε, δύσκολα θα αποφύγετε μικροχτυπήματα, μελανιές ή γρατζουνιές. Πάντως, διατηρείστε την ψυχραιμία σας αν το μωρό σας δεν καταφέρει αμέσως να επιστρέφει με ασφάλεια στην καθιστή θέση. Όλα τα προηγούμενα αναπτυξιακά βήματα συνέβαλαν στο να φτάσει το παιδί σας σε αυτό το επόμενο κινητικό στάδιο – και σύντομα θα σηκώνεται όρθιο με ασφάλεια και θα κάθεται επίσης με ασφάλεια.

Η νέα οπτική γωνία που προσφέρει η όρθια θέση προσφέρει στο μωρό σας ευρύ πεδίο για νέες ανακαλύψεις. Τώρα μπορεί να δει, π.χ., τι υπάρχει πάνω στο τραπεζάκι του σαλονιού. Ή μπορεί να φτάνει στα αμέσως ψηλότερα ράφια και να πιάνει συναρπαστικά καθημερινά αντικείμενα στην κουζίνα πολύ πιο εύκολα από ό,τι προηγουμένως.

Στον 11ο μήνα, τα βρέφη αντιγράφουν τις πράξεις της μαμάς και του μπαμπά με ιδιαίτερο ζήλο:

  • ανοιγοκλείνουν συρτάρια,
  • «ξεκαθαρίζουν» συρτάρια ή ράφια βιβλιοθηκών,
  • γεμίζουν και αδειάζουν καλάθια με άπλυτα,
  • γεμίζουν και αδειάζουν ποτήρια
  • μαζεύουν μικροαντικείμενα από το πάτωμα.

Το μωρό σας απολαμβάνει να σας βοηθά σε αυτή την ηλικία και, ως εκ τούτου, μιμείται τις καθημερινές σας δραστηριότητες. Μπορεί επίσης να παρατηρήσετε το ότι μωρό σας κάνει πολύ σοβαρά «τηλεφωνήματα» κρατώντας παιχνίδια στο αυτί του και μιλώντας μωρουδίστικα.

Συμβουλή: Αυτή την περίοδο το μωρό σας χαίρεται ιδιαίτερα όταν του αναθέτετε μικροδουλειές, π.χ όταν το αφήνετε να βάζει τα μπαλάκια στο καλάθι ή να γεμίζει το πλυντήριο με τα άπλυτα.

Ο χαρακτήρας του μωρού σας

Κάθε βρέφος φέρνει μαζί του στον κόσμο τον δικό του ιδιαίτερο χαρακτήρα και ιδιοσυγκρασία: κάποια είναι διεκδικητικά και άμεσα, άλλα μπορεί να είναι ντροπαλά ή ήσυχα. Ορισμένα βρέφη είναι πολύ υπομονετικά, ενώ άλλα δείχνουν την ανυπομονησία τους γρήγορα και χωρίς δισταγμό.

Σίγουρα θα έχετε παρατηρήσει αυτά τα χαρακτηριστικά στο μωρό σας ξανά και ξανά στη διάρκεια των τελευταίων μηνών. Στους 10 μήνες, ωστόσο, αυτά τα γνωρίσματα του χαρακτήρα γίνονται όλο και πιο εμφανή, καθώς το μωρό σας διαθέτει πλέον τις γλωσσικές και κινητικές δεξιότητες για να εκφράσει με σαφήνεια τα συναισθήματά του. Συνήθως μπορεί να πει πολύ καθαρά «Όχι!», να χτυπήσει με ενθουσιασμό παλαμάκια ή να αντισταθεί με νύχια και με δόντια σε κάτι που δεν του αρέσει.

Η φάση της αντίδρασης δεν ξεκινάει πραγματικά πριν από το δεύτερο έτος, αλλά ορισμένα βρέφη δείχνουν ξεκάθαρα ήδη γύρω στα πρώτα τους γενέθλια ότι θέλουν να αποφασίζουν για τον εαυτό τους.

Εν συντομία: Η τάση για αντίδραση αποτελεί σημαντικό βήμα για την αυτονόμηση του μωρού σας. Είναι εσωτερικά «προγραμματισμένο» να εξασκείται σε σημαντικές καθημερινές ενέργειες όσο το δυνατόν πιο γρήγορα και όσο το δυνατόν περισσότερες φορές. Οι ενέργειες αυτές μπορεί να είναι πρακτικά οτιδήποτε, από την αλλαγή πάνας, το πλύσιμο, το βούρτσισμα των δοντιών ή το ντύσιμο μέχρι το να τρώει μόνο του ή να χρησιμοποιεί κουτάλι.

Το να ανακοινώνετε αυτό που θέλετε να κάνετε κάθε φορά μπορεί να αποτελέσει σημαντικό οδηγό για το μωρό σας:

  • Τώρα θα αλλάξουμε πάνα.
  • Θα ζεστάνω το φαγητό σου και μετά μπορείς να φας τα λαχανικά σου.
  • Το παντελόνι σου είναι βρεγμένο. Ας το βγάλουμε.

Χρησιμοποιείτε πάντα σαφείς, απλές προτάσεις και επαναλαμβάνετε πάντα τις σημαντικές ανακοινώσεις.

Μήπως το μωρό σας δεν θέλει να αλλάξει αυτή τη στιγμή, παρόλο που τα ρούχα του είναι μούσκεμα από το παιχνίδι στο νερό; Τότε δοκιμάστε να το κάνετε μέσα από το παιχνίδι:

  • Ρωτήστε το χέρι αν μπορεί να τεντωθεί και τραβήξτε ελαφρά το μανίκι.
  • Ζητήστε από το μωρό σας να επιλέξει με ποιο πόδι θα ξεκινήσει και σηκώστε απαλά το πόδι αυτό σε αντιστοιχία με την ερώτηση.

Αν επιτρέψετε στο μωρό σας να έχει λόγο σε μικρά πράγματα και να συμμετέχει ενεργά, εδραιώνετε την αίσθησή του ότι αποφασίζει για τον εαυτό του. Αυτή η απλή μορφή συμμετοχής διευκολύνει πραγματικά την επικοινωνία με το μικρό σας πεισματάρικο. Δοκιμάστε το κι εσείς!

Διεγείρετε το μωρό σας μεσα από το παιχνίδι

Τι θα λέγατε για έναν «στίβο» μπουσουλήματος; Σε ένα δωμάτιο με άνεση χώρου, τοποθετήστε στο πάτωμα διάφορα εμπόδια, π.χ.:

  • μαλακές, ελαφρώς ολισθηρές κουβέρτες,
  • ανθεκτικά στρώματα από καουτσούκ (αν υπάρχουν),
  • σταθερά μαξιλάρια,
  • φουσκωμένα μπαλόνια.

Σχεδόν τα πάντα είναι κατάλληλα για το παιχνίδι «μπουσούλημα μετ’ εμποδίων». Θα μπορούσατε μήπως να μπείτε μπροστά μπουσουλώντας και να δείξετε στο μωρό σας τι μπορεί να ανακαλύψει; Το μωρό σας μπορεί επίσης να ξεκινήσει μόνο του και να βρει τον δρόμο του υπερπηδώντας και κάνοντας ελιγμούς ανάμεσα στα διάφορα εμπόδια. Αν στο τέλος της διαδρομής το περιμένουν αγαπημένα παιχνίδια ή η μαμά, ο μπαμπάς και τα αδελφάκια του, αυτό μπορεί επίσης να δελεάσει ένα βρέφος που χρειάζεται ακόμη λίγη ενθάρρυνση για να μπουσουλήσει.

Εν συντομία: Η αίσθηση της ισορροπίας εξασκείται με τις διαφορετικές υφές του δαπέδου, προετοιμάζοντας έτσι το βρέφος για το περπάτημα χωρίς υποστήριξη. Πιθανότατα λοιπόν το μωρό σας θα εκμεταλλευτεί κάθε ευκαιρία για μπουσούλημα – σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους.

Μέρος της βραδινής ρουτίνας σε πολλές οικογένειες, εκτός από το νανούρισμα, είναι το ξεφύλλισμα βιβλίων με εικόνες. Και είναι πολύ όμορφο να το κάνετε κρατώντας το μωρό σας αγκαλιά στον καναπέ ή στο κρεβάτι. Αυτό δημιουργεί στους μικρούς εξερευνητές διάθεση για ύπνο. Ορισμένα βρέφη εξακολουθούν να θέλουν να θηλάσουν αυτή την ώρα ή να απολαύσουν ένα γεύμα με μπιμπερό το βράδυ. Για άλλα, είναι πιο συναρπαστικό να γυρίζουν μόνα τους τις χοντρές σελίδες ενός βιβλίου και να δείχνουν με τα δαχτυλάκια τους διάφορα πράγματα, τα οποία εσείς ως γονέας μπορείτε να κατονομάζετε.

Τα πρώτα εικονογραφημένα βιβλία που προορίζονται για μωρά απεικονίζουν κυρίως καθημερινά αντικείμενα και τα βοηθούν να εξοικειωθούν με τα χρώματα και τα σχήματα. Αν παρατηρήσετε ότι το μωρό σας δείχνει ενδιαφέρον, κάντε τους αντίστοιχους ήχους: το αγκομαχητό του τρακτέρ, το μουγκρητό της αγελάδας στο λιβάδι ή το γουργουρητό της γάτας στο καλάθι. Αυτό βοηθά το μωρό σας να διευρύνει το λεξιλόγιό του και να συνδέσει τους ήχους με το νόημά τους.

Ομάδες νηπίων και εκπαίδευση γονέων

Υπάρχουν διάφορες δραστηριότητες που προσφέρουν ευκαιρίες για παιχνίδι και μπουσούλημα στο 10 μηνών μωρό σας. Αφενός, οι ομαδικές αυτές δραστηριότητες έχουν, φυσικά, σχεδιαστεί για να ενθαρρύνουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το μωρό σας. Αφετέρου, η επικοινωνία μεταξύ των γονέων βρίσκεται στο επίκεντρο του προγράμματος. Εδώ θα γνωρίσετε πολλούς γονείς με παρόμοια ενδιαφέροντα και παιδιά της ίδιας ηλικίας.

Τα προσφερόμενα μαθήματα και το περιεχόμενό τους χαρακτηρίζονται από αρκετά μεγάλη ποικιλία:

  • Οι ομάδες γονέων-παιδιών Babysteps και Artgerecht ακολουθούν μια προσέγγιση που αποδίδει μεγάλη σημασία στον συναισθηματικό δεσμό και παρέχουν υποστήριξη και προτάσεις για παιχνίδι για τα πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού.
  • Οι ομάδες Pekip, τα προγράμματα FenKid και Delfi είναι ιδανικά για όσους απολαμβάνουν τα παιχνίδια με κίνηση και τραγούδι μαζί με το μωρό τους και αναζητούν επαφή με βρέφη της ίδιας ηλικίας. Ωστόσο, συχνά περιορίζονται στον πρώτο χρόνο του βρέφους ή μέχρι το παιδί να μάθει να περπατάει.
  • Τα μαθήματα Pikler είναι εστιασμένα στο μωρό, ενώ η μαμά και ο μπαμπάς κατά βάση παρατηρούν το μωρό τους καθώς εξερευνά.
  • Οι μουσικοί κήποι για μωρά σας βοηθούν να κάνετε τα πρώτα βήματα στον κόσμο της μουσικής μαζί με το μωρό σας – με απλά τραγουδάκια και μουσικά όργανα που μπορούν να μάθουν ακόμη και τα μικρότερα παιδιά.

Τα κέντρα οικογενειακής εκπαίδευσης, οι εκκλησιαστικές οργανώσεις και οι δήμοι αποτελούν τα καλύτερα σημεία επαφής στην περιοχή σας αν επιθυμείτε να αναζητήσετε προγράμματα μαθημάτων με αντικείμενο την πρώιμη ανάπτυξη. Ορισμένοι φορείς προσφέρουν απογευματινά μαθήματα ή μαθήματα το σαββατοκύριακο για τους εργαζόμενους γονείς που δεν μπορούν να παρακολουθήσουν τα κανονικά πρωινά μαθήματα.

Εν συντομία: Η κοινωνική επαφή με παιδιά γίνεται όλο και πιο σημαντική για τα βρέφη καθώς μεγαλώνουν. Μπορεί να έχετε ήδη παρατηρήσει ότι το μωρό σας νιώθει μια ακατανίκητη έλξη για άλλα βρέφη και νήπια. Οι ομάδες και τα προγράμματα εκπαίδευσης γονέων και νηπίων μπορούν να συμβάλουν ιδανικά στην κοινωνικοποίηση του μωρού σας με συνομηλίκους του λόγω του τακτικού χαρακτήρα τους.

Η διατροφή του μωρού σας

Στην ηλικία των 10 μηνών το μωρό σας έχει ήδη ανακαλύψει πολλές διαφορετικές υφές και γεύσεις, καθώς και διάφορα είδη λαχανικών, κρέατος και φρούτων. Οι γεύσεις εξελίσσονται γρήγορα κατά τον πρώτο χρόνο και οι προτιμήσεις μπορούν ανά πάσα στιγμή να αλλάξουν. Τα βρέφη συχνά επιλέγουν ενστικτωδώς τις κατάλληλες τροφές ανάλογα με το τι θα τα ωφελήσει τη δεδομένη στιγμή.

Ένα ισορροπημένο, διαφοροποιημένο οικογενειακό διαιτολόγιο αποτελεί το βασικό προαπαιτούμενο για να μπορέσει το μωρό σας να ανακαλύψει τις αγαπημένες του τροφές και τα αγαπημένα του πιάτα. Στη διάρκεια του πρώτου έτους θα πρέπει να συνεχίσετε να αποφεύγετε εν πολλοίς το αλάτι και τη ζάχαρη, καθώς τα νεφρά ενός βρέφους δεν μπορούν να επεξεργαστούν ακόμη τόσο καλά τα αλμυρά πιάτα.

Έχει το μωρό σας αναπτύξει ήδη εμφανείς προτιμήσεις και του αρέσουν ορισμένα λαχανικά ή φρούτα πολύ περισσότερο από άλλα; Ή μήπως του αρέσουν περισσότερο τα βρεφικά δημητριακά;

Συμβουλή: Αν κρατάτε ημερολόγιο του μωρού σας, σημειώστε ποιες είναι αυτή τη στιγμή οι αγαπημένες του τροφές. Τα παιδιά συνήθως αλλάζουν τις διατροφικές τους συνήθειες γύρω στα τρία έως τέσσερα έτη. Θα μπορείτε τότε να ανατρέξετε μαζί στο ημερολόγιο και να δείξετε στο παιδί σας ότι του άρεσε πολύ το σπανάκι, το μπρόκολο ή τα καρότα.

Θηλασμός και βρεφικό γάλα σε σκόνη

Η κινητική ανάπτυξη αποτελεί πρόκληση για το μωρό σας. Ωστόσο, η μεγάλη πρόοδος στην ανάπτυξή του συνδυάζεται με την αυξημένη ανάγκη του για ασφάλεια και καθησυχασμό, που ικανοποιείται όταν το κρατάτε σφιχτά στην αγκαλιά σας.

Τα βρέφη που συνεχίζουν να θηλάζουν ή να σιτίζονται με μπιμπερό στον 11ο μήνα εξασφαλίζουν κάποιες από τις αγκαλιές που χρειάζονται στη διάρκεια αυτών των γευμάτων. Ακόμη και αν το μωρό σας μπορεί ήδη να κρατάει καλά το μπιμπερό του, θα προτιμήσει να απολαύσει το γάλα του στην αγκαλιά σας.

Τα βρέφη που συνεχίζουν να θηλάζουν είναι επίσης λιγότερο κινητικά κατά τον θηλασμό στον 11ο και 12ο μήνα και απολαμβάνουν εμφανώς την ασφάλεια που τους προσφέρει η αγκαλιά της μαμάς. Αυτές τις ήρεμες στιγμές απολαμβάνετε ιδιαίτερα τη μεταξύ σας σύνδεση δεδομένου ότι ο μικρός σας σίφουνας δεν σταματά καθόλου να κινείται στη διάρκεια της ημέρας.

Συμβουλή: Ζητήστε από τον σύντροφό σας ή από έναν φίλο να τραβήξει φωτογραφίες ως ενθύμιο! Ενώ είναι βέβαιο ότι έχετε αρκετές φωτογραφίες από τα πρώτα γεύματα με το νεογέννητό σας, αυτές οι στιγμές στενής επαφής και ασφάλειας δεν αποτυπώνονται πια τόσο συχνά με τα μεγαλύτερα μωρά.

Ίσως μέλη της οικογένειας ή φίλοι σάς παροτρύνουν τώρα να σταματήσετε να θηλάζετε ή να δίνετε γάλα με το μπιμπερό. Το πότε ακριβώς θα σταματήσετε να θηλάζετε ή δεν θα επιθυμείτε πλέον να δίνετε μπιμπερό είναι δική σας απόφαση και μόνο. Ζυγίστε προσεκτικά την απόφαση και μην πιεστείτε αν εσείς η ίδια – και το μωρό σας – δεν είστε ακόμη έτοιμη.

Δεδομένου ότι σε ορισμένες οικογένειες επίκειται η επιστροφή της μητέρας στην εργασία ή το ξεκίνημα του μωρού στον βρεφονηπιακό σταθμό, ο 11ος μήνας ίσως δεν είναι η καταλληλότερη περίοδος για να σταματήσετε τον θηλασμό. Ο αποθηλασμός θα είναι πιο αποτελεσματικός όταν το μωρό σας θα έχει ενταχθεί στον παιδικό σταθμό και όταν θα έχει εμπεδωθεί η νέα καθημερινή ρουτίνα.

Τροφές απογαλακτισμού

Τα συνήθη προγράμματα διατροφής από τον 10ο μήνα συνεχίζουν να περιλαμβάνουν δύο γεύματα με γάλα ημερησίως. Αν αυτό ταιριάζει στο μωρό σας, έχετε ήδη εισαγάγει πλήρη γεύματα το μεσημέρι και το βράδυ και προσφέρετε μικρότερα σνακ αργά το πρωί και το απόγευμα. Το πρωί, το γάλα παραμένει ιδανικό ξεκίνημα για την ημέρα. Αν το μωρό σας πεινάει περισσότερο το πρωί, μπορεί επίσης να φάει μούσλι ή ψωμί με γάλα.

Μήπως το μωρό σας έχει δοκιμάσει μέχρι στιγμής κυρίως αλεσμένες τροφές; Τότε είναι η κατάλληλη στιγμή να του προσφέρετε στερεά τροφή κατευθείαν στο οικογενειακό τραπέζι. Ξεκινήστε με απλούς μικρούς κύβους ψωμιού, μπαστουνάκια λαχανικών ή κεφτεδάκια που το παιδί σας μπορεί να μασήσει εύκολα ακόμη και με λίγα δοντάκια ή να λιώσει στον ουρανίσκο.

Αφήστε το μωρό σας να επιλέξει εκείνο ποιες τροφές βρίσκει ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες στο οικογενειακό γεύμα. Όσο εξασκεί την ικανότητά του να πιάνει με τη λαβή «τσιμπίδα», τα κομμάτια μπορούν να γίνουν μικρότερα – το μέγεθος μπιζελιού ή φουντουκιού είναι ένας καλός οδηγός.

Στους 10 μήνες, το μωρό σας θα πρέπει να πίνει νερό ή μη ζαχαρούχα ροφήματα από κύπελλο. Μήπως πίνει πολύ λίγο κατά τη διάρκεια των γευμάτων; Τα καλαμάκια (π.χ. προσαρμοσμένα σε παγούρια ή φτιαγμένα από ανακυκλωμένο χαρτί) ενθουσιάζουν τα παιδιά και τα ενθαρρύνουν να ασχοληθούν πιο εντατικά με τα ροφήματα.

Σε ορισμένα βρέφη δεν αρέσουν οι τροφές σε μεγάλα κομμάτια ακόμη και στον 11ο μήνα ή είναι τόσο ανυπόμονα που δεν θέλουν να παίρνουν το φαγητό με τα χέρια τους. Μην ανησυχείτε αν το μωρό σας προτιμά ακόμα να τρέφεται με αλεσμένη τροφή, καθώς θα κάνει το αναπτυξιακό άλμα στην αυτόνομη σίτιση με τον δικό του ρυθμό.

Συνεχίστε να φροντίζετε για την απαραίτητη στοματική υγιεινή. Μήπως το μωρό σας θέλει να το κάνει μόνο του; Τότε δώστε του μια παιδική οδοντόβουρτσα, με την οποία θα μπορεί να «βουρτσίζει» και να καθαρίζει τα δοντάκια του μετά τα γεύματα.

Επίσκεψη στον παιδίατρο

Είναι καιρός για την εξέταση έγκαιρης διάγνωσης U6 για την οποία προβλέπεται ένα ευρύ χρονικό πλαίσιο που ξεκινά από τον 10ο μήνα και εκτείνεται έως τα πρώτα γενέθλια του μωρού. Εάν δεν πραγματοποιήσατε την εξέταση τον προηγούμενο μήνα, μπορείτε να κλείσετε ραντεβού τώρα ή τον επόμενο μήνα.

Συγκεκριμένα, ο γιατρός θα ελέγξει τη σωματική υγεία και την κινητική ανάπτυξη του μωρού σας ακολουθώντας την ακόλουθη διαδικασία:

  • καταγραφή του βάρους και του μήκους,
  • εξέταση των οργάνων,
  • έλεγχος των ματιών και των αυτιών,
  • στα αγόρια: ψηλάφηση των όρχεων προκειμένου να αποκλειστεί η περίπτωση κρυψορχίας,
  • εξέταση, μέσα από διάφορα παιχνίδια, της κινητικότητας και του ελέγχου που έχει το παιδί πάνω στο σώμα του, π.χ. αν μπουσουλάει, ανακάθεται ή τραβά το σώμα του σε όρθια θέση με τη βοήθεια αντικειμένων,
  • αξιολόγηση των λεπτών κινητικών δεξιοτήτων (λαβή «ψαλίδι»/λαβή «τσιμπίδα»),
  • έλεγχος της ανάπτυξης των νεογιλών και ενδεχομένως πρόσθετη ενημέρωση για τη στοματική υγιεινή,
  • συζήτηση σχετικά με την εισαγωγή στερεών τροφών και ενδεχομένως οδηγίες για τα επόμενα βήματα.

Επιπλέον, ο παιδίατρός θα σας υποδείξει τους κινδύνους που ελλοχεύουν στην καθημερινότητα και τους οποίους θα πρέπει να φροντίσετε να εξαλειφθούν για να προστατεύσετε το όλο και πιο δραστήριο μωρό σας.

Αν έχετε εμβολιάσει το μωρό σας σύμφωνα με τις συστάσεις της Μόνιμης Επιτροπής Εμβολιασμών (STIKO), κατά την εξέταση έγκαιρης διάγνωσης U6 το μωρό σας πρέπει επίσης να λάβει την τελευταία δόση του εμβολίου 6 σε 1, καθώς και την τρίτη δόση του εμβολιασμού κατά των διαφόρων πνευμονιοκοκκικών λοιμώξεων.

Προβλέπεται απασχόληση του παιδιού σας εκτός σπιτιού στο εγγύς μέλλον; Τότε θα μπορούσατε ήδη να μιλήσετε με τον παιδίατρό σας για τον εμβολιασμό κατά της παρωτίτιδας, της ιλαράς και της ερυθράς, ο οποίος συνιστάται για τα παιδιά ηλικίας από 12 μηνών. Στη Γερμανία η προστασία από την ιλαρά είναι υποχρεωτική εκ του νόμου για τα παιδιά σε μονάδες παιδικής φροντίδας και πρέπει συνήθως να προσκομίσετε τα σχετικά αποδεικτικά πριν το παιδί ξεκινήσει τη φοίτηση στον βρεφονηπιακό σταθμό. Σε συνεννόηση με τον παιδίατρό σας, οι ημερομηνίες εμβολιασμού μπορούν να προγραμματιστούν αναλόγως εκ των προτέρων.

Πώς τα πάνε η μαμά και ο μπαμπάς

Η προσπάθεια να κουράσουν ένα μωρό που μπουσουλάει στη διάρκεια της ημέρας μπορεί να είναι εξαντλητική για τη μαμά και τον μπαμπά σε βάθος χρόνου. Οι μικροί σίφουνες είναι τώρα ιδιαίτερα επικοινωνιακοί και γρήγοροι σαν αστραπή στο μπουσούλημα. Αυτό απαιτεί όλη την προσοχή σας όλο το εικοσιτετράωρο, και αφιερώνετε με μεγάλη χαρά χρόνο στο παιδάκι σας, επειδή δεν θέλετε να χάσετε ούτε δευτερόλεπτο από αυτή την ξεχωριστή περίοδο.

Παρ' όλα αυτά, η επιθυμία να περάσετε λίγο χρόνο μόνη ή με τον σύντροφό σας είναι πιθανότατα πολύ έντονη. Έτσι, αν καταλήγετε στον καναπέ το βράδυ, κουρασμένη αλλά χωρίς να θέλετε να πάτε για ύπνο, να είστε βέβαιη ότι το ίδιο αισθάνονται πολλοί γονείς με παιδιά ηλικίας περίπου ενός έτους. Εκτός από τα μικρά διαλείμματα στη διάρκεια της ημέρας, είναι κυρίως οι βραδινές ώρες που είναι ιερές για τους γονείς και πρέπει να τις απολαμβάνετε.

Ίσως μπορείτε να κανονίσετε με τον σύντροφό σας να παρακολουθήσει ο καθένας σας εναλλάξ μια ολόκληρη ταινία χωρίς διακοπή ένα βράδυ στον καναπέ. Ο άλλος θα αναλάβει τότε τη «βάρδια μωρού» και θα το φροντίσει. Ή μπορείτε να πηγαίνετε για ύπνο πολύ νωρίς κάποιες μέρες στη διάρκεια της εβδομάδας ώστε να είστε αρκετά ξεκούραστη για ένα χαλαρωτικό βράδυ για δύο το σαββατοκύριακο.

Οι κορυφαίες συμβουλές μας για τον ενδέκατο μήνα του μωρού

Είναι τόσα πολλά αυτά που μπορεί να ανακαλύψει κανείς μέσα σε μια μέρα! Με τις συμβουλές μας μπορείτε να ξεκινήσετε ήρεμα τον 11ο μήνα του μωρού σας:

  • Προμηθευτείτε ένα παιχνίδι τούνελ και αφήστε το μωρό σας να μπουσουλήσει μέσα από αυτό.
  • Τώρα είναι η στιγμή για τις πρώτες ζωγραφιές με νερομπογιές κατάλληλες για βρέφη και μεγάλα φύλλα χαρτιού.
  • Προγραμματίστε άφθονο χρόνο για εξορμήσεις στη φύση – το μωρό σας έχει διάθεση για ανακαλύψεις.
  • Διαβάστε μαζί το αγαπημένο εικονογραφημένο βιβλίο του μωρού σας πριν από τον ύπνο.
  • Τι θα λέγατε για ένα ταξιδάκι; Ο 11ος μήνας είναι ιδανικός για μια σύντομη απόδραση με το μωρό σας.

Σημαντικές ερωτήσεις σχετικά με τον ενδέκατο μήνα του μωρού

Πώς μπορώ να απασχολήσω το μωρό μου στον ενδέκατο μήνα;

Στους 10 μήνες το μωρό σας προτιμά τα παιχνίδια που περιλαμβάνουν κίνηση και απολαμβάνει ιδιαίτερα τα ακόλουθα παιχνίδια:

  • ταχταρίσματα στην αγκαλιά σας,
  • τα πρώτα παιχνίδια με μαλακές μπάλες που κυλάτε προς την κατεύθυνσή του,
  • διαδρομές με μπίλιες (marble runs) ασφαλείς για την ηλικία του και πίνακες δραστηριοτήτων στους οποίους το μωρό σας μπορεί να πατάει κουμπιά και να κυλάει μπίλιες,
  • έναν «στίβο εμποδίων» στο σαλόνι,
  • πισίνα με μπαλάκια και παιχνίδια με το νερό στη μπανιέρα,
  • «συρτάρι για ψαχούλεμα» στην κουζίνα για να το αδειάζει από άχρηστα πλαστικά δοχεία.

Πόσο μεγάλα είναι τα βρέφη στην ηλικία των δέκα μηνών;

Στους 10 μήνες τα βρέφη έχουν κατά μέσο όρο μήκος 72 έως 81 εκατοστά, περίμετρο κεφαλής 43 έως 49 εκατοστά και βάρος περίπου 8.700 έως 9.400 γραμμάρια.

Αυτό συνήθως αντιστοιχεί σε μέγεθος ρούχων 80, αν και ορισμένα φοράνε μέγεθος 86. Μερικά βρέφη βρίσκονται στο κατώτερο σημείο του προβλεπόμενου εύρους ανάπτυξης και μπορούν ακόμη άνετα να φορούν ρούχα μεγέθους 74/80.

Γιατί το μωρό μου εμφανίζει τέτοια προσκόλληση στον 11ο μήνα;

Τα περισσότερα βρέφη 10 μηνών βρίσκονται κοντά στο επόμενο μείζον στάδιο κινητικής ανάπτυξης – το περπάτημα. Αυτό το άλμα προς την αυτονομία συνοδεύεται συνήθως από αυξημένη ανάγκη για φυσική εγγύτητα, ασφάλεια και καθησυχασμό.

Αυτό σημαίνει ότι τα βρέφη που έχουν ήδη σημειώσει ικανοποιητική πρόοδο σε κινητικό επίπεδο εμφανίζουν πάλι ιδιαίτερη προσκόλληση και ανάγκη για φυσική εγγύτητα, με αποτέλεσμα οι γονείς τους να μην μπορούν να απομακρυνθούν πολύ από το οπτικό τους πεδίο. Αν οι ανάγκες του για συναισθηματική ασφάλεια ικανοποιούνται, το μωρό σας θα εισέλθει στο επόμενο στάδιο της ανάπτυξής του πιο δυνατό και με περισσότερη αυτοπεποίθηση όταν θα αρχίσει να περπατάει κοντά στα πρώτα του γενέθλια.

Πόσο κοιμάται το μωρό μου στον 11ο μήνα;

Η ανάγκη ενός βρέφους για ύπνο είναι εξαιρετικά ευμετάβλητη και προσωπική. Κατά μέσο όρο, η ανάγκη για ύπνο κατανέμεται ως εξής:

  • 1-4 ώρες ύπνου στη διάρκεια της ημέρας
  • 10-13,5 ώρες ύπνου τη νύχτα

Στα βρέφη που έχουν κάποια λοίμωξη ή διέρχονται γρήγορα αναπτυξιακά άλματα, η κατανομή του ημερήσιου και του νυχτερινού ύπνου μπορεί προσωρινά να διαφοροποιηθεί. Αν το μωρό σας είναι υγιές, πιθανόν να χρειάζεται έναν ή δύο μικρότερους ημερήσιους ύπνους ή έναν ύπνο μεγαλύτερης διάρκειας μέσα στην ημέρα. Ελάχιστα βρέφη αρκούνται σε λιγότερο από μία ώρα ύπνου κατά τη διάρκεια της ημέρας και συνήθως κοιμούνται περισσότερο τη νύχτα.

Τα περισσότερα βρέφη δεν κοιμούνται ολόκληρη τη νύχτα στους 10 μήνες, καθώς λίγα είναι εκείνα που έχουν φτάσει στο αναγκαίο επίπεδο εγκεφαλικής ωριμότητας για μπορούν να κοιμούνται χωρίς διακοπή επί τουλάχιστον 6 ώρες χωρίς υποστήριξη και καθησυχασμό από τους γονείς τους.

Πληροφορίες για τη συγγραφέα:

Η Sabrina Sailer έχει εργαστεί ως εθελόντρια σύμβουλος θηλασμού και σύμβουλος babywearing από το 2010. Εργάζεται επίσης ως κειμενογράφος και επιμελήτρια στον τομέα της διαφήμισης ενώ διαχειρίζεται διάφορα προγράμματα με αντικείμενο την εξισορρόπηση της επαγγελματικής με την οικογενειακή ζωή.

Εξειδικευμένες συμβουλές και επιμέλεια: Birgit Laue, μαία & ιατρική παιδαγωγός, πτυχιούχος δημοσίων σχέσεων και συγγραφέας