Ημερολόγιο Ανάπτυξης
Τα νήπια στον δέκατο έκτο μήνα
Τα νήπια στον δέκατο έκτο μήνα
Στην ηλικία των 15 μηνών, τα νήπια αρχίζουν σιγά-σιγά να αντιλαμβάνονται και να ταξινομούν τα συναισθήματα των προσώπων που τα φροντίζουν. Μπορούν ήδη να περιμένουν για λίγο όταν είστε απασχολημένες με κάτι σημαντικό και ανακαλύπτουν πόσο συναρπαστικές μπορούν να είναι οι σύντομες στιγμές που παίζουν μόνα τους. Η όλο και μεγαλύτερη αυτονομία του κατά τη διάρκεια της ημέρας κάνει το παιδί σας ιδιαίτερα τρυφερό τη νύχτα. Στους 15 μήνες, πολλά νήπια επιζητούν έντονα τη φυσική επαφή με τη μαμά και τον μπαμπά.
Η ανάπτυξη του νηπίου σας
Διεγείρετε το νήπιό σας μέσα από το παιχνίδι
Η διατροφή του νηπίου σας
Αλλαγή πάνας ενός νηπίου που μπουσουλάει και περπατάει
Επίσκεψη στον παιδίατρο
Γιατί η πλήξη είναι μερικές φορές αναγκαία
Πώς τα πάνε η μαμά και ο μπαμπάς
Οι κορυφαίες συμβουλές μας για τον ένατο μήνα του νηπίου
Σημαντικές ερωτήσεις σχετικά με τον ένατο μήνα του νηπίου
Η ανάπτυξη του νηπίου σας
Σε λίγο καιρό το παιδάκι σας θα είναι ενάμισι έτους! Κλείνοντας τους 15 μήνες, το παιδί σας ζει καθημερινά νέες περιπέτειες, ενώ μπορεί πια να στέκεται όρθιο και να περπατάει όλο και καλύτερα. Βρίσκει ιδιαίτερα διασκεδαστικό να πιάνει, να φέρνει ή να κουβαλάει διάφορα πράγματα, όπως άλλα νήπια απολαμβάνουν να στήνουν μικρούς πύργους, να ζωγραφίζουν τα πρώτα τους έργα τέχνης με κηρομπογιές ή και να αρθρώνουν τις πρώτες προτάσεις με δύο λέξεις, που η μαμά και ο μπαμπάς είναι σε θέση να αποκωδικοποιήσουν.
Μερικά νήπια βρίσκονται ακόμη στην αρχή της ανάπτυξης αυτών των γλωσσικών και κινητικών δεξιοτήτων, ενώ άλλα μοιάζει να είναι από καιρό επαγγελματίες. Κάθε παιδί αναπτύσσεται με τον δικό του ρυθμό. Έτσι, αν το παιδί σας δεν έχει ακόμη κατακτήσει ή μόλις πρόσφατα κατέκτησε τα αναπτυξιακά βήματα που περιγράφονται εδώ, δεν υπάρχει κανένα απολύτως πρόβλημα.
Σωματικές αλλαγές στο νήπιό σας
Το κεφάλι εξακολουθεί να φαίνεται λίγο μεγάλο σε σχέση με τον κορμό και τα άκρα, αλλά τα χαριτωμένα στρογγυλά χαρακτηριστικά δείχνουν όλο και πιο λεπτά. Αν ανατρέξετε τώρα σε φωτογραφίες από την περίοδο γύρω στον 10ο μήνα, οι αλλαγές είναι ολοφάνερες.
Ορόσημα
| Βάρος | περίπου 9,8 έως 10,5 κιλά |
| Wachstum |
αύξηση του μήκους σε περίπου 74-85 εκατοστά· η περίμετρος κεφαλής είναι περίπου 44-50 εκατοστά |
| Γλώσσα |
ενεργό λεξιλόγιο περίπου 50 λέξεων· το παθητικό λεξιλόγιο είναι πολύ μεγαλύτερο |
| Κινητική λειτουργία |
το νήπιο πηδά και με τα δύο πόδια ταυτόχρονα· ανεβαίνει σκαλοπάτια· ανεβαίνει σε καρέκλες ή φορητές σκάλες· πετάει μπάλες. |
Κατά κανόνα τα νήπια αυτής της ηλικίας φορούν μέγεθος 86, μερικές φορές το διπλό μέγεθος 86/92, ή ένα μικρό μέγεθος 92. Το μήκος και το βάρος συνεχίζουν να αυξάνονται με κάπως βραδύτερο ρυθμό σε σχέση με το πρώτο έτος.
Συναισθηματικές και κινητικές αλλαγές στο νήπιό σας
Το λεξιλόγιο διευρύνεται και μαζί με αυτό η ικανότητα του παιδιού σας να χρησιμοποιεί ρήματα και επίθετα εκτός από ονόματα αντικειμένων όπως «μπάα», «γαβ» ή «βουμ». Γύρω στον 16ο μήνα, το νήπιο αρχίζει να αναγνωρίζει τα συναισθήματά του και τα συναισθήματα των άλλων. Αρχικά, όταν παρατηρεί μια ενέργεια, οι λεγόμενοι κατοπτρικοί νευρώνες στον εγκέφαλό του προκαλούν τις ίδιες αισθήσεις που θα προκαλούνταν αν το ίδιο το παιδί είχε εκτελέσει μια ενέργεια. Οι επιστήμονες αποκαλούν αυτό το φαινόμενο «συναισθηματική επιδεκτικότητα». Η ικανότητα των νηπίων να κατονομάζουν με λέξεις τα συναισθήματα θα κατακτηθεί αρκετά αργότερα, μεταξύ του 2ου και του 3ου έτους.
Η ικανότητα αναγνώρισης των συναισθημάτων αναπτύσσεται σταθερά μέσα τους επόμενους μήνες και εξαρτάται επίσης από τη φύση του παιδιού σας.
Τους τελευταίους μήνες το παιδί σας πιθανότατα απολαμβάνει να αδειάζει κουτιά και συρτάρια και να τα ξαναγεμίζει. Στους 15 μήνες, τα νήπια συχνά αρχίζουν πια να στοιβάζουν τα πράγματα που έχουν «ξεκαθαρίσει». Τα τουβλάκια κάθε είδους αρχίζουν να αποκτούν όλο και μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Με τον τρόπο αυτό, εξασκούν την αίσθηση του χώρου και τις κινητικές τους δεξιότητες όταν τα αντικείμενα ταλαντεύονται και είναι έτοιμα να πέσουν.
Το παιδί σας εξασκεί επίσης με επιμονή την αίσθηση της ισορροπίας του προσπαθώντας να ισορροπήσει σε κράσπεδα ή πέτρες που κουνιούνται. Το να ανεβαίνει τις σκάλες ή ακόμη και το να σκαρφαλώνει στο καρεκλάκι του φαγητού, είναι δεξιότητες που τα νήπια των 15 μηνών εξασκούν συχνά και επίμονα. Δώστε τώρα ιδιαίτερη έμφαση στην ασφάλεια, ειδικά αν έχετε στο σπίτι ένα χαρούμενο νήπιο που επιμένει να σκαρφαλώνει όπου βρει!
Διεγείρετε το νήπιό σας μεσα από το παιχνίδι
Αυτή την περίοδο δίνετε στον θησαυρό σας διάφορα πράγματα για να στοιβάζει το ένα πάνω στο άλλο:
- τουβλάκια σε διάφορα μεγέθη
- μαξιλαράκια ή στέρεα λούτρινα παιχνίδια
- μικρά κουτιά ή κουτιά με χωρίσματα από χαρτόνι
- πλαστικά κουτιά με ή χωρίς καπάκι
Τα παιδιά αυτής της ηλικίας μπορούν να ξεφυλλίζουν μόνα τους τα περισσότερα βιβλία για παιδιά ενός έως δύο ετών, χάρη στις πιο χοντρές χαρτονένιες σελίδες τους. Γιατί να μη σας διαβάσει το παιδί σας το αγαπημένο του βιβλίο του, έτσι για αλλαγή; Θα χαρεί να κατονομάζει τις φιγούρες ή τα χρώματα στις σελίδες και ίσως μάλιστα σας διηγηθεί μια ολόκληρη ιστορία γι' αυτά.
Μην ανησυχείτε αν δεν τα καταλαβαίνετε όλα. Γύρω στους 18 μήνες, το παιδί σας θα διευρύνει καθημερινά το λεξιλόγιό του και θα σχηματίζει τις πρώτες του προτάσεις με δύο λέξεις. Μέχρι τότε, οι ιστορίες και τα παραμύθια θα είναι συχνά ένα εξωφρενικό μείγμα μερικώς κατανοητών, συγκεκομμένων και ελεύθερα επινοημένων λέξεων.
Στην επόμενη βόλτα σας, δοκιμάστε κάτι καινούριο. Περπατήστε με τεράστια βήματα ή στις μύτες των ποδιών, ή περπατήστε προς τα πίσω για μερικά μέτρα. Ενθαρρύνετε το παιδί σας να κάνει το ίδιο. Τα διαφορετικά είδη περπατήματος είναι όχι μόνο διασκεδαστικά, αλλά εξασκούν επίσης την αίσθηση της ισορροπίας και τον συντονισμό όρασης και περπατήματος.
Η διατροφή του νηπίου σας
Στον δεύτερο χρόνο της ζωής, ο οργανισμός του νηπίου σας στο σύνολό του είναι σχεδιασμένος για να ενθαρρύνει στην κίνηση. Αυτό γίνεται αντιληπτό ακόμη και στη διάρκεια του φαγητού, αφού στους 15 μήνες, τα νήπια συχνά δυσκολεύονται να καθίσουν ακίνητα. Μόλις ικανοποιήσουν την αρχική τους πείνα, θέλουν να σηκωθούν για να ξαναπαίξουν. Τα άνετα πρωινά γεύματα είναι επομένως κάπως πιο σύντομα. Αφήστε τον σίφουνά σας να σηκωθεί και να πάει να παίξει, ώστε να τελειώσετε με την ησυχία σας το πρωινό σας.
Μερικές φορές αυτό σας δίνει την εντύπωση ότι το παιδί σας δεν τρώει ή ότι τρώει ελάχιστα. Κατά μέσο όρο, οι θερμιδικές ανάγκες ενός νηπίου 15 μηνών είναι περίπου 1.100 θερμίδες (kcal), οι οποίες αθροίζονται γρήγορα με τα πέντε γεύματα ημερησίως. Συνεπώς, η μέτρηση των θερμίδων κατά κανόνα δεν είναι απαραίτητη. Το σημαντικό είναι το παιδί σας να απολαμβάνει το φαγητό και να αναπτύσσεται ανάλογα με την ηλικία του σύμφωνα με την καμπύλη ανάπτυξής του.
Οι ανάγκες του σε υγρά καλύπτονται εν μέρει από τα ίδια τα γεύματα, αν του προσφέρετε, π.χ., ζουμερά φρούτα ή μια νόστιμη σούπα. Το νερό είναι ιδανικό για το σβήσιμο της δίψας, όπως εξάλλου και το τσάι χωρίς ζάχαρη. Δίνετε στο παιδί σας να πίνει κάτι σε ποτηράκι με κάθε γεύμα – θα ξεδιψάει όσο χρειάζεται.
Αν βγάζει δοντάκια ή περνάει κάποια λοίμωξη, μπορεί να τρώει λίγο λιγότερο από ό,τι συνήθως. Σε αυτή την περίπτωση, τα ήδη γνώριμα, εύκολα στη μάσηση γεύματα είναι η καλύτερη επιλογή. Είναι προτιμότερο να δοκιμάσετε καινούρια πράγματα όταν το μικρό σας θα είναι και πάλι γερό και δυνατό.
Θηλασμός και βρεφικό γάλα σε σκόνη
Αν έχετε την αίσθηση ότι το παιδί σας τρώει λιγότερη στερεά τροφή, ο τακτικός θηλασμός θα συνεχίσει να καλύπτει τις ενεργειακές του ανάγκες. Το ίδιο περίπου ισχύει για τα νήπια που συνεχίζουν να καταναλώνουν και άλλα γεύματα με γάλα.
Αλλαγή πάνας ενός νηπίου που μπουσουλάει και περπατάει
Στον 16ο μήνα τα νήπια απολαμβάνουν ό,τι συμβαίνει όσο είναι όρθια ή καθιστά. Δεν θέλουν να είναι ξαπλωμένα ή να μένουν ακίνητα. Αυτό μπορεί να αποτελεί πρόκληση για τους γονείς κατά το άλλαγμα της πάνας.
Πιθανότατα έχετε ήδη αρχίσει να αλλάζετε τις πάνες του μικρού σας ενώ στέκεται όρθιο. Αυτό μπορεί να λειτουργήσει απροσδόκητα καλά με λίγη εξάσκηση, εφόσον όμως το άλλαγμα αφορά μόνο το «ψιλό» του παιδιού. Οι πάνες-βρακάκια μπορεί να αποτελέσουν καλή εναλλακτική λύση αν το μικρό σας παιδί είναι πολύ ανυπόμονο κατά την αλλαγή της πάνας. Φοριούνται πιο γρήγορα και εφαρμόζουν καλά ακόμη και χωρίς φορμάκι, κάτι που είναι ιδιαίτερα πρακτικό το καλοκαίρι.
Στον 16ο μήνα μπορεί να διαπιστώσετε ότι η νυχτερινή πάνα μένει μερικές φορές στεγνή. Αυτό συμβαίνει συχνά όταν το μικρό σας αρχίζει να έχει τις πρώτες παρατεταμένες περιόδους βαθέος ύπνου και κοιμάται για τέσσερις έως έξι ώρες χωρίς διακοπή.
Επίσης, ορισμένα νήπια σε αυτή την ηλικία δείχνουν πότε είναι ανάγκη να πάνε στην τουαλέτα, κάνοντας γκριμάτσες ή με το να κάθονται στις φτέρνες τους. Μερικές φορές τα νήπια κρύβονται συνειδητά στη διάρκεια αυτής της περιόδου, προκειμένου να κάνουν το «χοντρό» τους χωρίς να τα βλέπει κανείς.
Εκπαίδευση στο γιογιό
Πρέπει επομένως να ξεκινήσετε κιόλας την εκπαίδευση στο γιογιό; Εν ολίγοι: μόνον αν το μικρό σας δείχνει σαφές ενδιαφέρον για την τουαλέτα και είναι αρκετά ανεπτυγμένο σε κινητικό επίπεδο ώστε να μπορεί σε γενικές γραμμές να αφαιρεί και να φορά μόνο του τα ρούχα του.
Κατά μέσο όρο, τα νήπια αρχίζουν να βρίσκουν συναρπαστικό οτιδήποτε έχει σχέση με την τουαλέτα και την εκπαίδευση στο γιογιό το νωρίτερο στους 18 με 24 μήνες. Η ίδια η διαδικασία απαιτεί, επομένως, περισσότερο χρόνο. Η εκπαίδευση ενός νηπίου στο γιογιό συνήθως δεν έχει ολοκληρωθεί με απόλυτη ασφάλεια πριν το παιδί φτάσει στην ηλικία των τεσσάρων έως πέντε ετών. Έως τότε, πρέπει να εξασκηθούν σε όλα όσα είναι αναγκαία για την αυτόνομη χρήση της τουαλέτας:
- στο να αντιληφθούν εγκαίρως μια γεμάτη κύστη ή ένα γεμάτο έντερο,
- να διακόψουν το συναρπαστικό παιχνίδι τους ή να δώσουν σε έναν ενήλικα να καταλάβει ότι πρέπει να πάνε στην τουαλέτα,
- να πάνε στην τουαλέτα,
- να βγάλουν τα ρούχα τους ξεκουμπώνοντας αν χρειάζεται κουμπιά και κατεβάζοντας φερμουάρ,
- να καθαριστούν και να ξαναφορέσουν τα ρούχα τους.
Αυτά τα βήματα είναι σύνθετα και συνήθως υπερβολικά μεγάλης διάρκειας για ένα νήπιο 16 μηνών. Ωστόσο, αν το μικρό σας δείχνει ξεκάθαρα ότι δεν θέλει πλέον να φοράει πάνα, χρειάζεται την υποστήριξή σας για να κατακτήσει όλες αυτές τις δεξιότητες.
Τα νήπια με μεγαλύτερα αδέλφια και τα παιδιά που πηγαίνουν στον παιδικό σταθμό ξεκινούν πολλές φορές νωρίτερα.
Επίσκεψη στον παιδίατρο
Το επόμενο τακτικό ραντεβού με τον παιδίατρο συνήθως προγραμματίζεται γύρω στους 2 χρόνους. Το διάστημα που μεσολαβεί ως τότε είναι αρκετά μεγάλο, επομένως ενδιάμεσα θα χρειαστεί να επισκεφθείτε τον παιδίατρο μόνο αν το παιδί παρουσιάσει κάποια λοίμωξη ή άλλο σύμπτωμα που σας ανησυχήσει.
Μήπως ανησυχείτε για το αν η ανάπτυξη του παιδιού σας συμβαδίζει με την ηλικία του; Τότε κανονίστε μια επιπλέον επίσκεψη στον παιδίατρό σας και μιλήστε του/της για τις ανησυχίες σας.
Γιατί η πλήξη είναι μερικές φορές αναγκαία
Κατά τον πρώτο χρόνο της ζωής του, οι ανάγκες του βρέφους είναι υπαρξιακές: η πείνα, η δίψα και η επιθυμία για φυσική επαφή και στοργή είναι κυριολεκτικά ζωτικές και απαραίτητες για την επιβίωση. Η προσέγγιση του μωρού σας με γνώμονα τις ανάγκες του διασφάλιζε επομένως την ταχύτερη δυνατή ικανοποίηση αυτών των αναγκών.
Αυτό σιγά-σιγά αλλάζει στον δεύτερο χρόνο. Στους 15 μήνες, το μωράκι σας μπορεί ήδη να κάνει λίγη υπομονή όσο εσείς ετοιμάζετε το γεύμα του ή είστε ακόμα έξω. Το ίδιο περίπου συμβαίνει με την ανάγκη του για παιχνίδι και προσοχή – τα σύντομα διαστήματα αναμονής δεν αποτελούν πρόβλημα. Από αυτές τις στιγμές αναμονής και πλήξης προκύπτουν μερικές φορές συναρπαστικές ιδέες για παιχνίδι. Ίσως τότε ανακαλύψετε πώς ο μικρός σας εξερευνητής, πλήρως απορροφημένος στο παιχνίδι του, ξεχνά την ώρα που περνάει. Η βαρεμάρα μπορεί να εμπνεύσει το νήπιό σας να επινοήσει νέα παιχνίδια, να κινητοποιήσει την τάση του για εξερεύνηση και να το ενθαρρύνει να δοκιμάσει καινούρια πράγματα.
Μπορείτε να δημιουργήσετε τις καλύτερες δυνατές συνθήκες για το παιδί σας αν:
- είστε παρούσες αλλά δεν προσφέρετε αμέσως παιχνίδια ή δραστηριότητες,
- αφήνετε κατάλληλα παιχνίδια και αντικείμενα καθημερινής χρήσης σε σημεία που μπορεί να φτάσει το παιδί,
- παρατηρείτε χωρίς να επεμβαίνετε αμέσως.
Πώς τα πάνε η μαμά και ο μπαμπάς
Το παιδί σας μιλάει, μπουσουλάει με ταχύτητα αστραπής και γελάει με την καρδιά του όταν παίζετε μαζί. Τις περισσότερες φορές, η οργάνωση της εργασίας, της ημερήσιας φροντίδας και του ελεύθερου χρόνου με το παιδί έχει επίσης διευθετηθεί ικανοποιητικά. Αισθάνεστε όμορφα, έτσι δεν είναι; Αυτό το υπέροχο συναίσθημα ευτυχίας αντισταθμίζει τις λιγότερο καλές μέρες και νύχτες και σας βοηθά να αντεπεξέλθετε στην καθημερινότητα.
Σε κάθε περίπτωση, τα περισσότερα νήπια 15 μηνών είναι μικροί αγκαλίτσες, έτοιμοι κάθε στιγμή για διασκέδαση και γεμάτοι περιέργεια για τον κόσμο. Υψώνετε μαζί μικρούς πύργους και τους γκρεμίζετε, ξεφυλλίζετε βιβλία με εικόνες ή βάζετε τα πλυμένα ρούχα στο στεγνωτήριο – όλα αυτά είναι πολύ διασκεδαστικά και δίνουν πάντα αφορμές για γέλιο. Ακόμη και αν τους πρώτους μήνες της ζωής του μωρού σας χρειάστηκε να αντιμετωπίσετε δύσκολες νύχτες ή κολικούς, θα τα έχετε ξεχάσει όλα μέχρι τον 16ο μήνα.
Οι μπαμπάδες που δεν μπορούσαν να σκεφτούν ιδέες για παιχνίδι με ένα μικρό βρέφος είναι ξαφνικά περιζήτητοι. Μόλις το παιδί κάνει τα πρώτα του βήματα, είναι υπέροχο να τους βλέπετε να κάνουν ζωηρά παιχνίδια και αγκαλιές με το παιδί και να δοκιμάζουν μαζί τις πρώτες μπαλιές.
Αν δεν έχετε ακόμη ολοκληρώσει τον οικογενειακό σας προγραμματισμό, τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή να σκεφτείτε την απόκτηση ενός ακόμη παιδιού.
Οι κορυφαίες συμβουλές μας για τον δέκατο έκτο μήνα του νηπίου
Η ζωή με ένα νήπιο είναι τόσο ενδιαφέρουσα! Με τις συμβουλές μας, ο 16ος μήνας θα κυλήσει ιδιαίτερα συναρπαστικά:
- Παίξτε κρυφτό και φωτογραφίστε τις αστείες κρυψώνες του παιδιού σας.
- Προγραμματίστε καθημερινά παιχνίδια στη φύση.
- Κατασκευάστε μαζί με το μικρό σας σπηλιές και κάστρα με μαξιλάρια στο σαλόνι.
- Οργανώνετε κάθε τόσο πικνίκ στο πάτωμα.
- Φανείτε υπομονετική αν το παιδί σας είναι επιλεκτικό στο φαγητό και προσφέρετε νέα πιάτα κάθε τόσο.