Τα νήπια στον δέκατο έβδομο μήνα

Στον 17ο μήνα το παιδί σας συνεχίζει να εξασκείται εντατικά με στόχο να γίνει ακόμη πιο αυτόνομο. Στο επίκεντρο βρίσκονται τώρα πρωτίστως η κινητικότητά του και δεξιότητες όπως το να μπορεί να τρώει, να πίνει, να ζωγραφίζει ή να παίζει. Η γλωσσική ανάπτυξη προχωρά επίσης και έτσι το λαλίστατο μικρούλι σας θα σας διηγείται ιστορίες με μεγάλο ενθουσιασμό και θα προσπαθεί να μιμηθεί τον τρόπο ομιλίας σας.

Στους 16 μήνες τα νήπια μπορούν συνήθως ήδη:

• να περπατούν σταθερά,
• να ανεβαίνουν σκάλες με υποστήριξη,
• να λένε περίπου 50 λέξεις (ή περισσότερες),
• να τρώνε με τα χέρια και να πίνουν από ποτηράκι,
• να στήνουν πύργους που δεν πέφτουν.

Σωματικές αλλαγές στο νήπιό σας

Το παιδί σας περπατάει χωρίς υποστήριξη και χωρίς βοήθεια εδώ και μερικές εβδομάδες ή ακόμη και μήνες; Τότε συγκρίνετε το αποτύπωμα του πέλματός του όπως είναι σήμερα με ένα αποτύπωμα που είχατε κρατήσει όταν ήταν ακόμη βρέφος. Το πόδι του δεν έχει απλώς μεγαλώσει αισθητά, αλλά έχει αλλάξει και σχήμα. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι, καθώς οι μύες και οι τένοντες δυναμώνουν με τη διαρκή εξάσκηση στο περπάτημα, τα οστά είναι πλέον πιο σταθερά και η καμάρα του ποδιού γίνεται πιο έντονη. Το σχήμα του πέλματος μοιάζει τώρα πολύ περισσότερο με αυτό ενός ενήλικα.

Στους 16 μήνες το παιδί σας θα θέλει να κάνει τα πάντα μόνο του. Μπορείτε να ενθαρρύνετε την επιθυμία του για αυτονόμηση και να ενισχύσετε το αίσθημα της αυτοαποτελεσματικότητάς του, αν το υποστηρίξετε ενεργά σε αυτή τη διαδικασία:

• Δώστε του ρούχα που φοριούνται εύκολα, π.χ. γαλότσες, καπέλο ή κασκόλ, αλλά μην του τα φοράτε αμέσως.
• Αφήστε το να πάει να φέρει άθραυστα, απλά αντικείμενα, π.χ. όταν στρώνετε ή μαζεύετε το τραπέζι.
• Αφήστε το να πλύνει μόνο του τα χέρια και το πρόσωπό του.
• Αφήστε το να βάλει μόνο του τα ρούχα στο καλάθι με τα άπλυτα όταν αλλάζει.
• Αφήστε το να βάλει νερό από ένα μπουκάλι σε ποτηράκι.

Ανάλογα με τον βαθμό επιδεξιότητας που έχει ήδη κατακτήσει, άλλες φορές θα χρειάζεται περισσότερο και άλλες φορές λιγότερο χρόνο. Κάτι μπορεί να πέσει ή να πάει στραβά. Δείξτε υπομονή και ψυχραιμία. Τότε σύντομα θα διαπιστώσετε από πρώτο χέρι τη χαρά και τον ενθουσιασμό του παιδιού σας όταν πετυχαίνει κάτι. Τα λαμπερά μάτια του και το γεμάτο ενθουσιασμό γέλιο του αξίζουν σίγουρα την υπομονή σας!

Μια απλή και ταυτόχρονα διασκεδαστική άσκηση για τον συντονισμό χεριού-ματιού και τις κινητικές δεξιότητες του στόματος είναι οι σαπουνόφουσκες. Δείξτε στο αγαπημένο σας παιδί πώς γίνονται οι σαπουνόφουσκες και θα προσπαθήσει με ενθουσιασμό να φτιάξει μόνο του ιριδίζουσες, ντελικάτες σαπουνόφουσκες.

Έχετε καθορισμένο πρόγραμμα γευμάτων για το πρωινό, το μεσημεριανό γεύμα και το βραδινό δείπνο, αλλά σας λείπουν ιδέες για τα σνακ μεταξύ των γευμάτων;

Τα παρακάτω αποτελούν πρακτικές και εύκολες στην προετοιμασία τους λύσεις:

• γρήγορα σνακ φρούτων από εποχιακά ή άλλα φρούτα, κατά προτίμηση βιολογικά
• μπαστουνάκια λαχανικών από αγγουράκια, πιπεριές, ή καρότα, κατά προτίμηση βιολογικά

Κόψτε τα σε μπουκίτσες, μπαστουνάκια ή λεπτές φέτες και βάλτε τα σε ένα πιάτο για τσιμπολόγημα – θα έχετε έτσι έτοιμο το ιδανικό σνακ. Αν θέλετε, μπορείτε να συνδυάσετε σνακ κατάλληλα για παιδιά. Με τον τρόπο αυτό εξασφαλίζετε την υγιεινή διατροφή του μικρού σας καλοφαγά. Αν είστε βιαστικές, μπορείτε επίσης να αποθηκεύσετε τα φρέσκα λαχανικά σε δοχείο που διατηρεί τη φρεσκάδα τους στο ψυγείο για ένα ή δύο ακόμη γεύματα.

Το γιαούρτι ή το τυρί κρέμα προσφέρονται για χρήση ως σάλτσες βουτήματος (ντιπ). Το ρυζόγαλο ή οι φέτες σιμιγδαλένιου χαλβά μπορούν επίσης πότε-πότε να αποτελέσουν μια ευχάριστη προσθήκη.

Για περισσότερη ποικιλία, μην ξεχνάτε τα σνακ δημητριακών, όπως τα κριτσίνια από κεχρί ή αλεύρι ντίνκελ, και τα ανάλατα κουλούρια. Βουτώντας τα σε ντιπ λαχανικών ή σε λίγο τυρί κρέμα, το παιδί σας θα ικανοποιήσει την πείνα του με υγιεινό τρόπο.

Μήπως το παιδάκι σας  σας προτιμά κάτι γλυκό; Τότε ετοιμάστε υγιεινές τηγανίτες χωρίς ζάχαρη, αλείψτε μια λεπτή στρώση πολτοποιημένων φρούτων και τυλίξτε τις σε ρολό για ένα απλό αλλά νόστιμο γλύκισμα. Μπορείτε επίσης να τις ετοιμάσετε για σνακ την επόμενη μέρα.

Η πρώτη απαιτητική περίοδος με το μωρό σας έχει τελειώσει. Όταν το νήπιο έχει πια κατακτήσει μια αισθητά μεγαλύτερη αυτονομία και εφόσον η απρόβλεπτη καθημερινότητα το επιτρέπει, πολλοί γονείς θέλουν να περνούν περισσότερο χρόνο μαζί. Στους 16 μήνες η ηλιαχτίδα σας μπορεί ήδη να πηγαίνει κανονικά στον παιδικό σταθμό ή να μένει περιστασιακά με τον παππού και τη γιαγιά για λίγες ώρες. Πότε, αν όχι τώρα, θα βρείτε καταλληλότερη ευκαιρία να αφήσετε το παιδάκι σας  σας για λίγες ώρες στη φύλαξη μιας μπέιμπι σίτερ και να απολαύσετε και πάλι λίγο χρόνο μαζί ως ζευγάρι χωρίς ενοχλήσεις;

Οι μπέιμπι σίτερ είναι η εναλλακτική λύση αν δεν μπορείτε ή δεν θέλετε να απευθυνθείτε σε μέλη της οικογένειάς σας. Φυσικά, αυτό δεν ισχύει μόνο για ένα ραντεβού με τον σύντροφό σας, αλλά και για τα σημαντικά επαγγελματικά ή προσωπικά ραντεβού στα οποία δεν μπορείτε να πάρετε μαζί το παιδί σας.

Μπορείτε να αναζητήσετε αξιόπιστα άτομα, μεταξύ άλλων:

• σε δημοτικές ή ιδιωτικές δομές φύλαξης παιδιών, όπου ενδέχεται να διατηρείται μητρώο πιστοποιημένων babysitters,
• από αγγελίες σε ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με προγράμματα παιδαγωγικών σπουδών,
• μέσω συστάσεων από άλλους γονείς ή γείτονες,
• μέσω ιστοτόπων προσφοράς εργασίας.
• μέσω τοπικών συλλόγων γονέων, πολιτιστικών συλλόγων ή κοινωνικών υπηρεσιών του δήμου σας,
•  σε οικογενειακά κέντρα στήριξης ή Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις που ασχολούνται με την παιδική μέριμνα,
• ή ακόμα και μέσω του ενοριακού σας δικτύου, σε περίπτωση που προσφέρει προγράμματα υποστήριξης οικογενειών.μέσω του παιδικού σας σταθμού ή φορέων παροχής ημερήσιας φροντίδας για παιδιά,

Οι μπέιμπι σίτερ πρέπει να είναι όσο το δυνατόν καλύτερα εκπαιδευμένες και αξιόπιστες. Ιδανικά, πρέπει να έχουν εμπειρία στη φύλαξη παιδιών και να διακρίνονται για την υπευθυνότητά τους. Είναι σκόπιμο να διευκρινίσετε τις λεπτομέρειες εκ των προτέρων:

1. Τι πρέπει να φάει ή να πιει το παιδί σας όσο θα λείπετε; Έχει το παιδί σας αλλεργίες ή δυσανεξίες τις οποίες πρέπει να γνωρίζει η μπέιμπι-σίτερ;
2. Τι δυνατότητες απασχόλησης υπάρχουν για το παιδί σας; Ποιες θα προτιμούσατε να αποφεύγονται; Αυτό ισχύει ιδίως για τις εξόδους στην παιδική χαρά (κατά τη διάρκεια της ημέρας) ή για τα παιχνίδια στο σπίτι.
3. Πώς μπορεί κανείς να επικοινωνήσει μαζί σας; Ποιος είναι ο αριθμός έκτακτης ανάγκης που πρέπει να καλέσει η μπέιμπι-σίτερ;
4. Ποιος είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να ηρεμήσει το μικρό σας (κατά τη διάρκεια της ημέρας/τη νύχτα);

Στο δεύτερο έτος, ο μικρός σας σίφουνας δείχνει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον για τα άλλα παιδιά. Στην παιδική χαρά, στο σκάμμα ή έξω στον δρόμο, τα νήπια αναζητούν αυτόματα την επαφή με άλλα παιδιά. Αν το παιδί σας είναι μάλλον ντροπαλό και συγκρατημένο, τουλάχιστον θα παρακολουθεί με προσοχή τι και πώς παίζουν τα παιδιά γύρω του. Δώστε του τον χρόνο που χρειάζεται για να επιδιώξει μόνο του την επαφή.

Σταθερές φιλίες αναπτύσσονται συχνά μόλις στον τρίτο χρόνο, συνήθως όταν το παιδί ξεκινά το νηπιαγωγείο. Πάντως, ορισμένα νήπια είναι σχεδόν αχώριστα με τον καλύτερό τους φίλο ήδη στους 16 έως 18 μήνες. Στην περίπτωση αυτή απολαμβάνουν ιδιαίτερα να περνούν χρόνο μαζί και παίζουν λίγο-πολύ ήσυχα τα δυο τους ή το ένα δίπλα στο άλλο. Μπορείτε να ενθαρρύνετε τις φιλίες στη νηπιακή ηλικία:

• προσφέροντας ευκαιρίες για γνωριμίες στην παιδική χαρά, σε ομάδες νηπίων, με επισκέψεις σε φίλους με παιδιά κλπ.,
• αφήνοντάς τα νήπια να παίξουν μόνα τους, δηλαδή συμμετέχοντας στο παιχνίδι τους ως ενήλικες μόνο όταν σας ζητηθεί, αν αυτό είναι δυνατό,
• αν δεν πιέζετε καταστάσεις, γιατί ακόμη και τα μικρά παιδιά χρειάζονται χρόνο για να έλθουν σε επαφή με αγνώστους – όσο μικροί κι αν είναι αυτοί.

Οι δεσμοί φιλίας είναι συχνά μάλλον χαλαροί, ενώ οι μικροσυγκρούσεις και τα σύντομα συναισθηματικά ξεσπάσματα αποτελούν μάλλον συνηθισμένο φαινόμενο. Αυτά συνήθως έχουν ξεχαστεί την επόμενη μέρα και το μικρό σας θα πλησιάσει με χαρά τον ίδιο αυτό φίλο που μόλις χθες το έκανε να κλάψει.

Οι πρώιμες φιλικές σχέσεις έχουν εξαιρετικά θετική επίδραση στα νήπια. Κατά την αλληλεπίδραση με συνομηλίκους αναπτύσσουν διαφορετικές δεξιότητες απ’ όταν αλληλεπιδρούν με ενήλικες και γενικά παίζουν πιο ελεύθερα μεταξύ τους – γεγονός που με τη σειρά του προάγει τόσο τη φαντασία όσο και την κοινωνικότητα.