Οι Πρώτες 1.000 Ημέρες: Ένα Κρίσιμο Παράθυρο Ζωής
Οι πρώτες 1.000 ημέρες της ζωής ενός παιδιού – από τη γέννηση έως τη συμπλήρωση των τριών ετών – αποτελούν, όπως δείχνει η επιστήμη, ένα μοναδικό «παράθυρο» ευκαιριών αλλά και προκλήσεων. Σε αυτό το σύντομο αλλά καθοριστικό διάστημα, ο εγκέφαλος αναπτύσσεται ραγδαία και τίθενται τα θεμέλια για τη σωματική, ψυχική και γνωσιακή υγεία του ατόμου σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. Η σωστή διατροφή και φροντίδα του παιδιού αυτή την περίοδο δεν είναι απλώς γονεϊκή υπόχρεωση, αλλά επένδυση στο μέλλον του. Γνωρίζετε ότι η ανάπτυξη και η εδραίωση υγιεινών διατροφικών συνηθειών - όπως και λοιπών υγιεινών συνηθειών - ξεκινά από την βρεφική ηλικία μέχρι την ηλικία περίπου των 5-6 ετών;
Η Τέχνη του «Τρώω Σωστά»
Η σωστή διατροφή είναι τέχνη. Και όπως κάθε τέχνη – διδάσκεται, μαθαίνεται και εξελίσσεται! Εκτός από την γνώση και την πρακτική, ένας τρίτος παράγοντας είναι αναγκαίος για την κατάκτηση κάθε τέχνης αλλά και για να παραμένουμε κύριοι αυτής – η υπέρτατη σημασία που δίνουμε στην τέχνη αυτή. «Όσο πιο πολλή γνώση σε ένα πράγμα, τόσο μεγαλύτερη η αγάπη…», είπε ο Θεόφραστος Παράκελσος.
Η Δύναμη της Σωστής Διατροφής.
Η τροφή λειτουργεί ως «καύσιμο» για το σώμα και το μυαλό. Eίναι αποδεδειγμένο ότι ένας από τους θεμελιώδεις πυλώνες της υγιούς ανάπτυξης και της καλής υγείας είναι η διατροφή του παιδιού: η τροφή που τρώει, το πως τρώει, πότε τρώει και η συνολική ποιότητα της διατροφής. Είναι συναρπαστικό αν σκεφτούμε πόσο όμορφα αναπτύσσονται και συνδυάζονται όλα στον οργανισμό, δομικά και λειτουργικά, σε αυτή την πολύπλοκη κοινωνία που δομείται από κύτταρα και απαρτίζεται από ιστούς (π.χ. νευρικό ιστό, μυϊκό ιστό), όργανα (π.χ. εγκέφαλος, καρδιά) και συστήματα οργάνων (π.χ. ενδοκρινικό, νευρικό), για να επιτελούνται όλες οι ζωτικές λειτουργίες και να διατηρείται η καλή υγεία. Να θυμάστε ότι για την υγιή ανάπτυξη, τον ορθό σχηματισμό και λειτουργία των διαφόρων συστημάτων του, ο οργανισμός πρέπει να τροφοδοτείται με τις απαραίτητες ποσότητες θρεπτικών συστατικών. Όταν ένα παιδί έχει επαρκή πρόσληψη θρεπτικών συστατικών και καλύπτονται οι ενεργειακές ανάγκες του οργανισμού του, τότε έχει καλή κατάσταση θρέψης, η οποία είναι ουσιωδης για να «χτίσει» ένα δυνατό ανοσοποιητικό, ένα ισχυρό εντερικό μικροβίωμα καθως και να ανθίσει σωματικά, ψυχικά και νοητικά!
Αντιθέτως, η κακή διατροφή ή η ανεπαρκής θερμιδική και πρωτεϊνική πρόσληψη, καθώς και ασθένειες που επηρεάζουν την πέψη, την απορρόφηση, την μεταφορά και τη χρησιμοποίηση των θρεπτικών συστατικών, οδηγούν σε κακή θρέψη (υποσιτισμό). Ο υποσιτισμός αποτελεί μιας από τις κύριες αιτίες καθυστέρησης της ανάπτυξης παγκοσμίως. Η σωστή διατροφή συμβάλλει επίσης στη μείωση του κινδύνου παχυσαρκίας. Τέσσερεις κρίσιμες περιόδους για την ανάπτυξη της παχυσαρκίας, επισημαίνουν οι ειδικοί: Εμβρυική περίοδος (ενδομήτριος προγραμματισμός), βρεφική περίοδος (βρεφική διατροφή), περίοδος αναστροφής του ΔΜΣ (ή ηλικία αναπήδησης του σωματικού βάρους) και εφηβεία.
Εγχειρίδιο της Τέχνης του Τρώω Σωστά
Ακολουθούν 5 απλές, επιστημονικά αποδεδειγμένες και απολύτως εφαρμόσιμες πρακτικές της τέχνης του «τρώω σωστά». Στόχος τους είναι να λειτουργήσουν ως ένας χρήσιμος και αξιόπιστος «οδικός χάρτης». Ένας οδηγός αναφοράς που μπορείτε εύκολα να συμβουλεύεστε, κάθε φορά που χρειάζεστε κατεύθυνση ή υπενθύμιση, ώστε να παραμένετε πάντα κύριοι της τέχνης της σωστής διατροφής για το παιδί σας!
#1 Να φροντίζετε να επιδιώκετε την εποχικότητα, τις ασφαλείς αγνές πρώτες ύλες και την κατανάλωση υψηλής ποιότητας και διατροφικής αξίας τροφίμων και γευμάτων, ως επί το πλείστων βιολογικών!
Επιλέγετε συνειδητά! Διαβάζετε πάντα προσεκτικά τη λίστα των συστατικών στις ετικέτες! Αποφύγετε τα υπερ-επεξεργασμένα προϊόντα με βιομηχανικώς παραγόμενα σάκχαρα ή/ και υδρογονοποιημένα (τρανς) λιπαρά! Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συνιστά η κατανάλωση «ελεύθερων» σακχάρων να μην ξεπερνά τα 25γρ. ημερησίως στα παιδιά. Προτιμήστε εταιρείες όπως η ΗiPP που επιλέγει ως επί το πλείστον φυσικά σάκχαρα για την ενίσχυση της γλυκιάς γεύσης στα προϊόντα τους.
Δεν πρέπει επίσης να ξεχνάμε ποτέ την επιλογή τροφών με γνώμονα την ασφάλεια! Τα βρέφη και τα μικρά παιδιά αποτελούν ευάλωτες ομάδες και η έκθεσή τους σε φυτοφαρμάκα επιδρά αρνητικά στον οργανισμό τους, συμπεριλαμβανομένης της νευροανάπτυξης. Η βιολογική διατροφή – δίνοντας έμφαση στην αυστηρή πιστοποίηση κατά την αγορά προϊόντων - δίνει ιδιαίτερη αξία στην διατροφή του παιδιού σας
#2 Eπιλέξτε το κατάλληλο γάλα !
Η επιλογή του κατάλληλου γάλακτος για το νήπιο αλλά και για το μωρό σας – όταν ο μητρικός θηλασμός δεν είναι εφικτός - αποτελεί μια από τις σημαντικότερες αποφάσεις για τη διατροφή και την ανάπτυξη του! Τα κριτήρια για την επιλογή του είναι: υψηλού επιπέδου ασφάλεια και ποιότητα, πηγή των πολύτιμων ω-3 λιπαρών οξέων και βιταμίνης D, χαμηλή συγκέντρωση πρωτεΐνης και να μην περιέχει σάκχαρα και αρωματικές ύλες. Ως μητέρα και ως ειδική στην διατροφή με περισσότερα από 25 χρόνια εμπειρίας, συνιστώ ανεπιφύλακτα τα βιολογικά βρεφικά γάλατα HiPP και τα γάλατα φόρμουλας HiPP για μικρά παιδιά. Και αυτό γιατί, η HiPP ξεχωρίζει για την κορυφαία, πολύπλευρη ποιότητα των προϊόντων της και τη σταθερή συμμόρφωση της με τις αυστηρότερες διεθνείς και ευρωπαϊκές προδιαγραφές. Παράλληλα, η HiPP πρωτοπορεί διαρκώς, εισάγοντας καινοτομίες στις συνθέσεις των προϊόντων της, σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες επιστημονικές εξελίξεις στη βρεφική και νηπιακή διατροφή - πάντα με απόλυτο σεβασμό στη φύση και στις ανάγκες του παιδιού. Για την βέλτιστη φροντίδα του παιδιού σας, μην παραλείπετε να συμβουλεύεστε πάντα το παιδίατρο σας.
#3 Φροντίστε να υπάρχουν οργανωμένα θρεπτικά γεύματα και σνακ κατά τη διάρκεια της ημέρας, περίπου κάθε τρεις ώρες. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το στομάχι ενός νηπίου είναι μικρό, οι διατροφικές συνήθειες είναι αναμενόμενο ότι θα παρουσιάζουν απρόβλεπτες διακυμάνσεις και οι πιεστικές τακτικές δεν είναι αποτελεσματικές. Σερβίρετε μερίδες κατάλληλες για το μέγεθος και την ηλικία του παιδιού, χρησιμοποιώντας όμορφα σκεύη, σεβόμενοι τις διατροφικές του προτιμήσεις. Να θυμάστε πάντα τον κανόνα: «Οι γονείς προσφέρουν, το παιδί αποφασίζει» και ότι «η θρέψη και η απόλαυση πρέπει να πηγαίνουν χέρι-χέρι».
Pro-Tip : Η ενθάρρυνση της αυτονόμησης του μωρού σας στη σίτιση, στην κατάλληλη ηλικία, είναι ουσιώδης για την ανάπτυξης επιτυχημένης συμπεριφοράς σίτισης! Στα κατάλληλα και ασφαλή “finger food” περιλαμβάνονται τα βραστά λαχανικά και φρούτα κομμένα σε μέγεθος μιας μπουκιάς (π.χ. παντζάρι βρασμένο, μήλο βρασμένο), τα τρόφιμα που λιώνουν στο στόμα, καθώς και τα βιολογικά προϊόντα της HiPP, όπως «Bio Ρυζογκοφρετάκια Βατόμουρο» και τα «Δαχτυλίδια με Όλυρα και Βρώμη», τα οποία είναι ελεύθερα θερμίδων, χωρίς προσθήκη ζάχαρης, γλουτένης, αλατιού, αρωμάτων και αλλεργιογόνων.
#4 Εκτός από το ψάρι, το οποίο αποτελεί τη βασική πηγή των πολύτιμών ω-3 λιπαρών οξεών, δώστε έμφαση στην καθημερινή κατανάλωση κρέατος, πουλερικών, αβγών ή οσπρίων από το παιδί σας. Η συγκεκριμένη ομάδα τροφίμων, και ιδιαίτερα το μοσχάρι, παρέχει καίρια θρεπτικά συστατικά, ιδιαίτερα σίδηρο. Σύμφωνα με τις επίσημες συστάσεις, η επαρκής πρόσληψη σιδήρου από τα παιδιά είναι υψίστης σημασίας, καθώς η έλλειψη του είναι συχνό φαινόμενο και οδηγεί σε σιδηροπενική αναιμία. Η κατάσταση αυτή συνδέεται με δυσμενείς επιπτώσεις στην ψυχοκινητική ανάπτυξη, την γνωστική επίδοση και την ανοσοποιητική ικανότητα (Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων, EFSA).
Ανακαλύψτε στη σελίδα Συνταγές του https://www.hippgreece.gr/ μοναδικές συνταγές χωρίς ζάχαρη, γεμάτες σε γεύση και με αποδεδειγμένα επιπρόσθετα οφέλη για την ανάπτυξη και την υγεία του παιδιού σας. Οι συνταγές δημιουργήθηκαν με ιδιαίτερη φροντίδα, επιστημονική προσέγγιση και μεράκι, σε συνεργασία με τον Χρήστο Αθανασιάδη, Executive Chef και συνιδιοκτήτη του βραβευμένου Ομίλου Nice n Easy. Για τα παιδιά που δεν τρώνε κρέας, δοκιμάστε τα απολαυστικά «χορτοπιτάκια». Αποτελούν ένα φυσικό διατροφικό «θησαυρό» πλούσιο σε φυτοχημικές ενώσεις με ισχυρή αντιοξειδωτική δράση, καθώς και σε φολικό οξύ και σίδηρο. Ο συγκεκριμένο συνδυασμός θρεπτικών συστατικών ενισχύει την ανοσία, συμβάλει στον σχηματισμό ερυθρών αιμοσφαιρίων και αιμοσφαιρίνη, και υποστηρίζει την υγιή ανάπτυξη του εγκεφάλου!
#5 Τιμήστε την ποικιλία στα δημητριακά
Τα δημητριακά αποτελούν εξαιρετική πηγή εδώδιμων ινών, βιταμινών, ανόργανων συστατικών αλλά και βιοενεργών ενώσεων με σημαντικά οφέλη για την υγεία. Επιστημονικά δεδομένα καταδεικνύουν ότι κάθε είδος δημητριακού σχετίζεται με διαφορετικές μεταβολές στο εντερικό μικροβίωμα. Για το λόγο αυτό, τόσο η αυξημένη κατανάλωση όσο και η ποικιλία δημητριακών καρπών, είναι καθοριστικής σημασίας για την υγιή ανάπτυξη του εντερικού μικροβίωματος. Η HiPP, ως εταιρεία που επενδύει στην καινοτομία, προσφέρει γευστικές και ασφαλείς βιολογικές κρέμες - με αυστηρές πιστοποιήσεις και χωρίς προσθήκη ζάχαρης - όπως η Bio Κρέμα Δημητριακά και Φαγόπυρο.
Το πιάτο του παιδιού δεν είναι απλώς μέσο θρέψης και η σωστή διατροφή στις πρώτες 1.000 ημέρες δεν είναι απλώς πράξη φροντίδας – είναι πρόληψη, επένδυση και υπόσχεση για ένα καλύτερο και πιο υγιές μέλλον!
Με αγάπη
Χριστίνα Κωστάρα
Διατροφολόγος-Διαιτολόγος, MMedSci